کارت گرافیک ایسوس مدل TUF Gaming GeForce RTX 4090 OC Edition 24GB GDDR6X

معرفی

شرکت ایسوس از جمله شرکت‌های شناخته شده در زمینه‌ی تولید قطعات کامپیوتر است و محصولات این شرکت از نظر کیفیت ساخت زبانزد هستند. این شرکت اخیراً اقدام به تولید قدرتمندترین کارت گرافیکی حال حاضر موجود در بازار یعنی RTX GeForce 4090 کرده است. این کارت گرافیکی با بهره‌مندی از تراشه‌ی گرافیکی نسل ۴۰ شرکت انویدیا از ویژگی‌های بسیار مختلفی نظیر نسل جدید هسته‌های Tensor و RT بهره‌مند است. همچنین، بهره‌مندی این کارت از نسل جدید فناوری DLSS می‌تواند تجربه‌ای بسیار بهتر از گذشته را از این ویژگی در اختیار دارندگانش قرار دهد. از جمله مشخصات فنی این کارت گرافیکی فوق‌العاده قدرتمند می‌توان به عدد چشمگیر تعداد هسته‌های Cuda در آن یعنی ۱۶۳۸۴ اشاره کرد. ناگفته نماند که سرعت این کارت گرافیکی معادل ۲۱ گیگابایت بر ثانیه بوده و رابط حافظه‌ی آن هم از نوع ۳۸۴ بیت است. علاوه بر این، در این کارت گرافیکی تعداد ۲ درگاه HDMI و ۳ درگاه DisplayPort تعبیه شده است.

نقد و بررسی کارت گرافیک TUF GeForce RTX 4090

با معرفی تراشه‌های نسل ۴۰ شرکت انویدیا، رکوردها یکی از پس از دیگری شکسته شدند و چنین به نظر می‌رسد که اختلاف قدرت یا نسبت پیشرفت قدرت در این نسل از تراشه‌های گرافیکی انویدیا نسبت به نسل گذشته، نفس‌گیر و اعجاب آور خواهد بود. شرکت‌های مختلفی به سراغ تولید کارت‌های گرافیک این سری رفته‌اند و همانند همیشه، شرکت ایسوس یکی از پیشگامان در این زمینه است. این شرکت دو خط تولید اختصاصی برای قطعات کامپیوتری و لپ تاپ‌های گیمینگ یا مخصوص بازی خود با نام‌های TUF و ROG دارد و این دو خانواده هرکدام اخیراً میزبان دو عضو جدید بوده‌اند. کارت گرافیک TUF Gaming RTX 4090 با توجه به آمار و ارقام منتشر شده قدرتمندترین تراشه‌ی گرافیکی جهان را در خود جای داده است. این کارت گرافیک حداقل تا زمانی که نسخه‌ی Ti آن عرضه شود، پرچمدار جدید کارت‌های سری TUF ایسوس خواهد بود. تراشه‌ی گرافیکی که در قلب این کارت نهفته است، از خانواده‌ی Ada Lovelace با هسته‌های Tensor نسل چهارم، هسته‌های نسل سوم RT است. علاوه بر مشخصات فنی، این کارت گرافیک از نظر طراحی مسیر نسبتاً ثابت سری TUF در سال‌های اخیر را ادامه می‌دهد و تغییر شگرفی در طراحی آن نسبت به نسل ۳۰ به چشم نمی‌خورد، اما به طور خلاصه شاهد تولد یک دیو سرکش با قدرتی دیوانه‌وار در کالبدی زیبا و جذاب هستیم.

طراحی ظاهری

طراحی ظاهری کارت گرافیک TUF Gaming GeForce RTX 4090 ترکیبی از یک محصول گیمینگ یا مختص بازی و یک محصول با استانداردهای نظامی را القا می‌کند. البته، همانطور که اشاره شد در طراحی این کارت نسبت به نسل گذشته تغییری حس نمی‌شود. به هر ترتیب، همچنان با کارت زیبایی روبرو هستیم که هم بک‌پلیت جذابی دارد و می‌توان آن را به شکلی مرسوم به مادربردها متصل کرد و هم به قدری از زاویه جلو طراحی جالب توجه‌ای دارد که می‌توان آن را با استفاده از یک رایزر به شکل عمودی در کیس‌ها جای داد. علاوه بر این، لوگوی TUF که در دل آن نورپردازی RGB قرار داده شده است هم در این کارت گرافیک به چشم می‌خورد. در مجموع، تمامی این پکیج واقعاً عالی و خوش ساخت به نظر می‌رسد، اما موضوعی وجود دارد که می‌تواند از سطح این جذابیت بکاهد. وزن و ابعاد بسیار بزرگ این کارت گرافیک چیزی است که از همان برخورد اول خودنمایی می‌کند. این ابعاد و وزن به دلیل به کار گیری هیت ‌سینک بسیار بزرگ برای این کارت گرافیک در نظر گرفته شده است. البته، با توجه به دمای بالای حاصل شده از پردازش اطلاعات توسط تراشه‌ی RTX 4090، استفاده از چنین هیت سینک بزرگی نه تنها در این کارت گرافیک، بلکه در تمامی کارت‌های گرافیک مبتنی بر این تراشه اجتناب ناپذیر به نظر می‌رسد. جالب است بدانید که TUF Gaming GeForce RTX 4090 حدود ۴ یا به طور دقیق ۳.۶۵ اسلات PCIe را اشغال می‌کند و بزرگی این کارت گرافیک زمانی بیش از پیش نمایان خواهد شد که به نسبت ابعاد PCB به کل کارت گرافیک نگاه کنید. به طور جزئی‌تر، ابعاد PCB این کارت معادل ۱۴.۵ در ۲۲ و ابعاد و کارت گرافیک ۳۴.۸ در ۱۵ در ۷.۲۶ میلی‌متر است و این اختلاف بسیار عجیب به نظر می‌رسد.

وزن بالای این کارت گرافیک قبل از هر چیزی ما را به یاد چالشی به نام GPU Sag می‌اندازد که می‌تواند اسلات PCIe هر مادربردی را در طول زمان خم کند. البته، شرکت ایسوس برای این مشکل تدبیری اندیشده است و همانند بسیاری از شرکت‌های تولید کننده‌ی کارت‌ها گرافیک بالارده و سنگین، یک هولدر کارت گرافیک مغناطیسی و زیبا را در جعبه‌ی آن به خریدارانش اهدا خواهد کرد. ایسوس به منظور خنک سازی این کارت گرافیک از سه فن ۱۰۴ میلی‌متری با فناوری Axial با بلبرینگ‌های دوتایی استفاده کرده است. این فن‌ها می‌توانند تا ۲۲۶۰ دور در دقیقه بچرخند و توان گردش هوایی معادل ۱.۷۸ متر مکعب هوا در دقیقه را دارند. همانطور که انتظار می‌رفت، این سه فن زمانی که دمای کارت کمتر از ۵۰ درجه‌ی سانتی‌گراد است متوقف می‌شوند تا هنگام کار با رایانه‌های شخصی و حتی انجام بازی‌های سبک هیچ صدای آزاردهنده‌ای تولید نشود.

معماری نسل جدید انویدیا، Ada Lovelace

معماری نسل جدید تراشه‌های گرافیکی انویدیا، Ada Lovelace نامگذاری شده است. این نامگذاری ادای احترامی به ریاضیدان و نویسنده‌ای انگلیسی و به فناوری ساخت TMSC 4 چهار نانومتری اشاره دارد. طی این فناوری، می‌توان تعداد بی‌شماری هسته‌های پردازشی را در این تراشه جای داد و طبعاً این موضوع به کاهش قابل توجه انرژی مصرفی و افزایش راندمان کاری منجر می‌شود. در حقیقت، بزرگ‌ترین برگ برنده‌ی تراشه‌های Ada Lovelace از جمله تراشه‌ی به کار رفته در کارت گرافیکTUF Gaming GeForce RTX 4090 نسبت به تراشه‌های نسل قبلی یعنی Ampere، تفاوت‌هایی هستند که در تعداد و نسل هسته‌ها دیده می‌شوند. در این نسل شاهد افزایش چشمگیر تعداد ترانزیستورها، هسته‌های کودا و هسته‌های RT هستیم و به بیان کلی کارت‌های گرافیک وارد نسل جدیدی شده‌اند. یکی از برگ‌های برنده‌ی شرکت انویدیا نسبت به رقبایی به نام AMD و Intel، بهره‌گیری از ویژگی DLSS است و این فناوری می‌تواند بدون افت قابل توجه کیفیت گرافیکی بازی‌های ویدیویی، نرخ فریم اجرایی را افزایش دهد و در این نسل شاهد دسترسی دارندگان سری ۴۰ به فناوری DLSS 3.0 خواهیم بود. طبق اطلاعت منتشر شده از عملکرد نسل سوم ویژگیDLSS 3 ، می‌توان به وسیله‌ی این فناوری نرخ فریم را با بهره‌مندی از رهگیری پرتو تا ۴۵ درصد نسبت به DLSS 2.0 در بازیCyberpunk 2077 افزایش داد.

مشخصات فنی و قیمت

کارت گرافیک TUF Gaming RTX 4090 توسط شرکت ایسوس ۱۷۹۹.۹۹ دلار قیمت گذاری شده است. در نگاه اول صرف چنین مبلغ هنگفتی تنها برای یک قطعه از رایانه‌های شخصی جنون آمیز به نظر می‌رسد، اما مشخصات فنی این کارت کاملاً دلیل چنین برچسب قیمتی را بیان می‌کنند. در حقیقت، این میزان هزینه برای کارت گرافیکی که می‌تواند اکثر قریب به اتفاق بازی‌های ویدیویی سنگین را با وضوح ۸K و نرخ فریم قابل قبول اجرا کند، کاملاً منطقی است. البته، نباید فراموش کنیم که این میزان از قدرت به توان بالایی هم نیاز خواهد داشت. طبق اطلاعات منتشر شده از سوی شرکت انویدیا، این تراشه به ۴۵۰ وات توان نیاز دارد و شرکت ایسوس پیشنهاد کرده است که برای استفاده از این کارت گرافیک حداقل باید یک پاور ۸۵۰ واتی استفاده شود. البته، مورد دوم می‌تواند با احتساب سایر قطعات کمی دستخوش تغییر شود. برق مصرفی این کارت گرافیک از طریق اسپلیتر ۸ پین تامین می‌شود و برای استفاده‌ی آن باید چهار ورودی برق ۸ پین PCIe را برای دسترسی به یک رابط ۱۲ پین ادغام کنید.

شرکت انویدیا در تولید این تراشه از معماری و فناوری ساخت AD102 و TSMC 4N استفاده کرده است. تعداد ترانزیستورهای این تراشه معادل ۷۶.۳ میلیارد و تعداد واحدهای پردازشی آن معادل ۱۲۸ است. همچنین، تعداد هسته‌های تنسور، کودا و RT در این تراشه به ترتیب معادل ۵۱۲، ۱۶۳۸۴ و ۱۲۸ است. کلاک این تراشه در حالت بوست به ۲۵۶۵ مگاهرتز و در حالت اورکلاک به ۲۵۹۵ مگاهرتز می‌رسد. میزان حافظه‌ی حافظه‌ی اختصاصی در نظر گرفته شده برای این تراشه ۲۴ گیگابایت و نوع حافظه‌ی آن GDDR6X است. در نهایت، سرعت حافظه‌ این تراشه معادل ۲۱ گیگابایت بر ثانیه بوده و رابط حافظه‌ی آن ۳۸۴ بیتی است.

عملکرد

میزان توان پیشنهادی ۸۵۰ وات برای استفاده‌ی این کارت گرافیک در کنار پردازنده‌ای از سری Core i5 یا AMD Ryzen 5 در نظر گرفته می‌شود، اما برای استفاده از پردازنده‌ای نظیر Core i9 یا AMD Ryzen 9 توصیه می‌شود تا از پاور ۱۰۰۰ وات استفاده شود. همچنین، اخیراً خلاصه‌ای از عملکرد TUF Gaming GeForce RTX 4090 در کنار قطعاتی نظیر پردازنده‌یAMD Ryzen 9 7950X و ۳۲ گیگابایت رم DDR5 با سرعت ۶۰۰۰ مگاهرتز منتشر شد که طبق آن، شاهد پیشرفت چشمگیری نسبت به کارت‌های پرچمدار نسل گذشته هستیم. طبق این داده‌ها، کارت گرافیک TUF Gaming GeForce RTX 4090 می‌تواند عنوان Microsoft Flight Simulator که یکی از سنگین‌ترین بازی‌های ویدیویی موجود است را با نرخ فریم دو برابری نسبت به RTX 3090 Ti اجرا کند. همچنین، این کارت گرافیک قادر است تا بازی Doom Eternal را با ویژگی رهگیری پرتو با نرخ میانگین ۲۰۰ فریم بر ثانیه اجرا کند، در حالی که این عدد در کارت گرافیکی RTX 3090 معادل ۱۲۰ است. البته، بر کسی پوشیده نیست که این میزان از قدرت مسلماً تنها قشر طرفدار بازی‌های ویدیویی را هدف قرار نمی‌دهد و کسانی که اهل انجام امور گرافیکی سنگین و رندرینگ هستند هم از مخاطبان این کارت گرافیکی خواهند بود. به لطف طراحی جدید سیستم فن‌های کارت گرافیک TUF Gaming GeForce RTX 4090، به ندرت شاهد افزایش دمای آن به بیش از ۶۰ درجه هستیم. طی آزمایش‌های انجام شده، دمای حداکثری این کارت گرافیک در مواردی خاص به ۶۶ درجه می‌رسد. این میزان از دما برای یک کارت گرافیکی با چنین تراشه‌ی قدرتمند و پرمصرفی فوق‌العاده است. البته، بزرگی ابعاد کارت گرافیک و هیتسینک عظیم آن در رسیدن به این سیستم خنک کننده نقش فرآوانی داشته‌اند.

چرا باید TUF Gaming GeForce RTX 4090 را بخریم/نخریم؟

در مجموع، تا عرضه‌ی نسل جدید تراشه‌های گرافیکی شرکت AMD و حتی تا فرارسیدن زمان عرضه‌ی تراشه‌ی RTX 4090 Ti، کارت گرافیک TUF Gaming GeForce RTX 4090 قدرتمندترین کارت گرافیکی موجود در بازار لقب می‌گیرد. عملکرد این کارت گرافیک در امور گرافیکی سنگین و اجرای بازی‌های ویدیویی در وضوح ۴K و حتی ۸K فوق‌العاده است. این قدرت سرسام آور به دلیل بهره‌گیری از تعداد هسته‌های بسیار زیاد تنسور، RT و کودا تولید می‌شود و فناوری DLSS 3.0 هم می‌تواند به عنوان یکی از کلیدی‌ترین ویژگی‌های TUF Gaming GeForce RTX 4090 قلمداد شود. به لطف سیستم خنک کننده‌ی این کارت گرافیک، در بدترین حالت دمای تراشه‌‌ی این کارت گرافیک به ۶۶ درجه رسیده است و این عدد برای چنین تراشه‌ی قدرتمندی بسیار عالی است.

تهیه‌ی این کارت گرافیک بیش از هر چیزی یا پیش از هر دلیل و برهانی، پول بسیار زیادی طلب می‌کند. بنابراین، در صورتی می‌توان این کارت گرافیک را در سبد خرید خود قرار داد که نه تنها ۱۸۰۰ دلار، بلکه هزینه‌ی تهیه‌ی پاور مناسب، رم و پردازنده‌ی هم رده با آن فراهم باشد. البته، کسانی که به تجربه‌ی بازی‌های ویدیویی با وضوح کمتر از ۸K یا ۴K می‌پردازند، به وضوح جامعه‌ی هدف این کارت گرافیک نیستند و بهتر است به سراغ مدل‌های دیگر و نسبتاً ضعیف‌تری بروند. بنابراین، TUF Gaming GeForce RTX 4090 تنها به کسانی توصیه می‌شود که به دنبال انجام امور گرافیکی بسیار سنگین و اجرای بازی‌های ویدیویی با بالاترین تنظیمات گرافیکی و وضوح ممکن هستند.

اولین موردی که می‌تواند این کارت گرافیک را از فهرست خرید بسیاری از افراد خارج کند، قیمت بسیار بالای آن است. فارغ از قدرتی که در ازای هزینه دریافت می‌شود، پرداخت این مبلغ برای بسیاری از افراد نه تنها از نظر مالی ممکن نیست، بلکه در چهارچوب منطق هم قرار نمی‌گیرد. همانطور که اشاره شد، این کارت گرافیک اصلا و ابداً برای کسانی که نمایشگرهایی با وضوح کمتر از ۴K دارند توصیه نمی‌شود. علاوه بر این، نیازمندی TUF Gaming GeForce RTX 4090 به پاور قدرتمند ۸۵۰ تا ۱۰۰۰ واتی با پشتیبانی از PCIe نسل پنجم، می‌تواند مانع از خرید آن توسط بسیاری از کسانی شود که به دنبال ارتقای کارت گرافیکی خود هستند.